Choroby organiczne i psychosomatyczne

W wypadku dolegliwości organicznych, które po części mogą być spowodowane zaburzeniami psychicznymi i przyjmować charakter psychosomatyczny, TA często przyczynia się do złagodzenia objawów i do zmobilizowania sił odpornościowych organizmu, pozwalając na szybsze pokonanie choroby. TA nie może zastąpić właściwego leczenia przyczyn choroby organicznej za pomocą odpowiednich leków. Ponieważ jednak system nerwowy w większości chorób odgrywa określoną rolę, korzystnego wpływu TA można się spodziewać również w tych wypadkach, w których w grę wchodzi schorzenie organiczne. Taki korzystny wpływ może mieć miejsce np. w następujących chorobach czy dolegliwościach:


• zaburzenia w funkcjonowaniu układu trawienia, np. wymioty, biegunka, zaparcie, nerwowe połykanie powietrza i inne zaburzenia połykania, wrzody żołądka i dwunastnicy,
• w zapobieganiu zawałom serca i w leczeniu poszpitalnym, terapia
„znerwicowanego" serca,
• dolegliwości ze strony układu oddechowego, np. katar sienny, astma oskrzelowa,
• choroby kobiece, np. bolesne miesiączki, klimakterium, a także przygotowanie do porodu,
• bóle o różnorakich przyczynach, np. bóle głowy i migreny, ból zębów, neuralgie, bóle reumatyczne oraz łagodzenie bólów fantomowych po amputacjach,
• wrażliwość na zmiany pogody, nadwaga, choroby skórne (np. brodawki, swędzenie).


Również w wypadku wielu innych schorzeń TA może być stosowany „na próbę", jako wzmocnienie zasadniczej terapii albo nawet samodzielnie.
Biegunka, zaparcie czy wymioty nie są powodowane tylko przez zmiany organiczne, takie jak: stan zapalny, infekcje lub zatrucia; ich przyczyny mogą również tkwić w psychice. Pacjenci depresyjni często cierpią na zaparcia, nerwowi wykazują skłonność do biegunek, niektóre przeżycia o charakterze psychicznym powodują wymioty. Dlatego w takich wypadkach można także podjąć próbę zastosowania TA. Jeśli ogólny stan chorego uległ poważniejszemu zaburzeniu, jeśli gorączka i objawy choroby
nie ustępują, należy zwrócić się do lekarza.
Na wymioty oddziałuje się na przykład stosując sugestię:


Jestem całkowicie spokojny i zrównoważony. Mój żołądek zatrzymuje pokarm, przewód pokarmowy funkcjonuje normalnie.


Biegunka dobrze reaguje na sugestię:


Jestem spokojny i zrównoważony.
Jelita pracują spokojnie i regularnie. Odbyt zatrzymuje albo: Jestem wolny od agresji i lęków. Jelita pracują spokojnie, odbyt zatrzymuje.


Przy zaparciu można stosować na przykład następujące sugestie:


Wypróżniam się punktualnie o siódmej; Jestem całkiem spokojny i odprężony, brzuch ogarnia ciepło, wypróżniam się po wstaniu z łóżka.


Wrzody żołądka i dwunastnicy prawie zawsze powodują czynniki psychiczne.
Oprócz leczenia farmakologicznego, zaleconego przez lekarza, warto stosować również TA, by wykluczyć przyczyny choroby i zapobiec jej nawrotom. Zanim w chronicznych przypadkach podejmie się decyzję o operacji, warto zawsze zaryzykować próbę zastosowania TA lub hipnozy.
Jako sugestie nadają się na przykład sformułowania:


Wszędzie i zawsze zachowuję spokój i równowagę, żołądek i jelita pracują harmonijnie i spokojnie albo formułę obojętności: Dolegliwości żołądka i jelit są mi całkiem obojętne, zachowuję spokój i równowagę.


Ludzie bojaźliwi, nerwowi często uskarżają się na dolegliwości przy łykaniu. Nierzadko są to pacjenci, którzy „przełykają" urazy i rozczarowania i dlatego nie mogą już przełknąć ani kęsa jedzenia. Także stale tłumiona agresja kieruje się w końcu przeciwko danej osobie i może wywoływać dolegliwości przy połykaniu i inne podobne zjawiska psychosomatyczne.
Czasami stwierdza się również, że chorzy łykają powietrze, co powoduje nieprzyjemne wzdęcia. Niekiedy przewód pokarmowy pracuje między posiłkami w taki sposób, że do układu trawienia przenika zbyt dużo powietrza. Tego rodzaju wzdęcia mogą powodować ostre dolegliwości ze strony serca i układu oddechowego (tzw. zespół żołądkowo-sercowy Roemhelda). Jako sugestie zaleca się:


Przełyk pracuje spokojnie i bez zakłóceń albo: Jestem spokojny, zrównoważony i swobodny, przełyk i żołądek przyjmują pokarm.


W zapobieganiu zawałom i w terapii pozawałowej TA również odgrywa ważną rolę. Dzięki TA można przecież wyraźnie ograniczyć palenie albo całkowicie je rzucić, a jest ono ważnym czynnikiem ryzyka. Dalsze pożądane efekty to zmniejszenie napięcia naczyń krwionośnych podczas podstawowych ćwiczeń, co normalizuje nadciśnienie, uważane za istotny czynnik ryzyka przy zawałach. Wreszcie regularny TA pomaga lepiej się uporać ze szkodliwym stresem i złagodzić niewłaściwe sposoby zachowania, nadmierną ambicję, agresję i pewną bezwzględność wobec innych.
Pacjenci zagrożeni zawałem często właśnie w ten sposób się zachowują.
W ramach terapii pozawałowej sugestie TA mają korygować niewłaściwe postawy psychiczne i przez to pomóc zapobiegać nawrotom. Następujące sformułowania sugestii korzystnie wpływają na stan psychiczny pacjenta:


Jestem zawsze i wszędzie całkowicie spokojny i zrównoważony, daję sobie radę w każdej sytuacji, reaguję chłodno i widzę jasno lub: Kłopoty (zdenerwowanie, rozczarowanie itd.) są mi całkiem obojętne, zachowuję spokój i równowagę.

Oczywiście TA nie zastępuje innych metod zapobiegania zawałowi, takich jak aktywność ruchowa czy zmiana złych nawyków żywieniowych.
Nerwice serca i uczucie lęku w chorobach serca należą do częstych zaburzeń czynnościowych. Organicznie serce jest zdrowe, ale kłopoty, lęki, problemy i konflikty dotkliwie zakłócają jego pracę. Subiektywne dolegliwości mogą być bardzo gwałtowne i nasuwają myśl o poważnej chorobie.
Dlatego pacjent często się oszczędza i - przestraszony - wsłuchuje się w swoje serce, przez co dolegliwości zaostrzają się. W krańcowych wypadkach dochodzi do tego, że pacjenci w obawie przed nagłą śmiercią na serce w ogóle nie opuszczają mieszkania.