Kolejny ważny kierunek w badaniach nad transdukcją informacji między psychiką a ciałem zapoczątkowała praca Moruzziego i Magouna. Odkryli oni, że w pniu mózgu istnieje układ siatkowaty wstępujący pobudzający (ARAS), który jest powiązany z układem limbicznopodwzgórzowym, wzgórzem i polami kory, dzięki czemu stymuluje on stan czuwania mózgu.
Strukturę siatkowatą opisuje się jako “strukturę wyrównującą stan aktywności w obrębie mostu i pnia mózgu" (Bloom, Lazerson i Hofstadter), która odgrywa ważną rolę w transdukcji informacji między psychiką a ciałem. Odbiera ona informacje sensoryczne ze wszystkich dróg nerwowych ciała i działa jak filtr – przepuszcza do mózgu jedynie te, które są nowe lub bardzo natrętne.
Tym, co umożliwia skupienie aktywności mózgu na uczeniu się lub twórczości, jest jego zdolność do uzyskiwania stanów pobudzenia, czuwania i skupiania uwagi na nowych wzorcach stymulacji sensorycznej czy informacjach. Psychobiologiczną podstawą tej zdolności jest aktywność wiązki neuronów zawierających noradrenalinę, które mieszczą się w miejscu sinawym mostu w obrębie pnia mózgu. Gdy do miejsca tego dociera nowy bodziec, jego połączenia nerwowe wywołują krótki stan podwyższonej reaktywności w wyższych obszarach korowych oraz w ośrodku limbicznopodwzgórzowym, który integruje pamięć i w którym mieszczą się mechanizmy nagradzania (przyjemności). Innymi słowy, w miejscu sinawym nowy bodziec ulega przemianie we wzmożony stan psychobiologiczny. Z kolei nieciekawe, powtarzające się sytuacje powodują zmniejszenie aktywności miejsca sinawego i prowadzą do odprężenia, senności, wreszcie snu. Fakt, iż rzeczy
nowe i fascynujące wzmagają aktywność mózgu, jest bardzo ważnym – choć ciągle niedocenianym – warunkiem wstępnym wszelkich form kreatywnie zorientowanej psychoterapii i praktyk uzdrowicielskich, wykorzystujących relacje między psychiką a ciałem. Jest to jedna z fundamentalnych zasad stosowanych w nowych metodach komunikacji między psychiką a ciałem.
Związek między snem a aktywizacją miejsca sinawego odkrył Jouvet. Badacz ten zniszczył w mózgach kotów tę część jądra miejsca sinawego, która normalnie blokuje aktywność w czasie
snu. W rezultacie koty zaczęły odgrywać swoje sny w formie, którą nazwał zachowaniem pseudohalucynacyjnym.
Obserwacje te pozwoliły mu sformułować ciekawą teorię snu jako teatru eksperymentalnego, w którym można prześledzić wiele wzorców komunikacji między psychiką a ciałem oraz uzdrawiania (Dement, LaBerge, Mindell, 1985a, Rossi).
Jaka jest różnica między aktywnością w stanie snu i czuwania? Jedna z odpowiedzi na to pytanie brzmi: różnica tkwi w świadomej i całościowej organizacji aktywności umysłowej. We śnie mogą występować całe serie twórczych i niezwykle odkrywczych metafor, lecz zwykle nie znajdują się one pod dowolną kontrolą. La Berge opisał ostatnio eksperymenty, w których specjalnie wytrenowane (i uzdolnione) osoby najwyraźniej były w stanie kontrolować zarówno treść swych
snów, jak i dostęp do niektórych swoich funkcji psychofizjologicznych (np. podniecenie seksualne, oddychanie). Ta stosunkowo rzadka umiejętność, zwana przytomnym śnieniem, może jednak być wyjątkiem, który potwierdza regułę. Człowiek, który potrafi śnić przytomnie, jest jednostką zdolną do wykorzystywania w pewnym stopniu świadomego planowania i dowolnej kontroli po to, by przekształcić reakcję psychiczną w fizjologiczną. Skupmy się zatem na głównych obszarach mózgu, które są zaangażowane w planowanie i dowolną kontrolę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz