Gdy weźmiemy pod uwagę opisane badania psychobiologiczne i wynikające z nich logiczne
wnioski, uzyskamy pragmatyczne rozwiązanie znanego od stuleci problemu – wyjaśnienie
kartezjańskiego dualizmu psychofizycznego. Psychika i ciało to nie dwa różne zjawiska – jedno duchowe, drugie materialne. Psychika i ciało stanowią dwa aspekty systemu informacyjnego, jakim jest życie, a biologia jest procesem transdukcji informacji. Psychika i ciało to po prostu dwa sposoby konceptualizacji tego samego systemu informacyjnego.
Większość teorii opisujących powiązania soma i psyche kończy się tym stwierdzeniem i nie mówi nic konkretnego o sposobie, w jaki ciało i psychika są powiązane oraz w jaki komunikują się ze sobą. Nie zamierzamy tu pominąć tego podstawowego zagadnienia, nie uciekniemy się też do mglistych ogólników filozoficznych. Naszą odwołującą się do pojęcia zależności od stanu teorię komunikacji między psychiką a ciałem oraz uzdrawiania można przedstawić w postaci czterech zwartych hipotez:
1. Układ limbiczno-podwzgórzowy jest głównym anatomicznym powiązaniem komunikacyjnym
między psychiką a ciałem.
2. Zapamiętywanie, uczenie się i zachowania zależne od stanu, zakodowane w układzie limbicznopodwzgórzowym i innych układach blisko z nimi związanych, to główne przetworniki informacji między psychiką a ciałem.
3. Działanie wszelkich metod uzdrawiania czy hipnoterapii polega na docieraniu do systemów pamięci i uczenia się zależnego od stanu, w których zakodowane są zaburzenia
psychosomatyczne, oraz restrukturalizacji tych systemów.
4. Do zakodowanych w sposób zależny od stanu symptomów i zaburzeń psychosomatycznych
można dotrzeć zarówno dzięki środkom psychologicznym, jak i fizjologicznym (np. narkotyki), a efekt placebo jest skutkiem wspólnego działania obu tych metod.
Punktem wyjścia tych hipotez było założenie, że transdukcja informacji między psychiką a ciałem oraz zapamiętywanie, uczenie się i zachowania zależne od stanu to dwa podstawowe procesy zachodzące w komunikacji między psychiką a ciałem oraz w uzdrawianiu. Specjalnością medycyny są wszelkie anatomiczne, fizjologiczne i farmakologiczne metody uruchamiania i wspomagania takiego uzdrawiania, a to oznacza koncentrację prawie wyłącznie na cielesnych aspektach równowagi między psychiką a ciałem. Przedstawiony w tym rozdziale wywód na temat roli czynników psychicznych w procesie uzdrawiania opierał się na eksperymentach psychofizjologicznych. Tym, czego brakowało wcześniejszym teoriom opisującym powiązania między ciałem a psychiką, są zależne od stanu: zapamiętywanie, uczenie się i zachowania. To one stanowią pomost nad tajemniczą przepaścią, która istniała między psyche i soma; one są wspólnym mianownikiem tradycyjnej medycyny Zachodu i wszelkich holistycznych, szamanistycznych czy spirytualistycznych koncepcji uzdrawiania, które opierają się na niezmiernie wyspecjalizowanych kulturowych systemach przekonań, poglądach na świat i punktach odniesienia.
Obecnie możemy już zacząć wyjaśniać wiele chorób i sposoby uzdrawiania, które tak
trudno było zrozumieć zachodniej medycynie i psychologii. Teoria uzdrawiania opartego na pojęciu zależności od stanu może na przykład wytłumaczyć to, co odkryli badacze (Dunlap, Henderson i Inch): że spośród 17 000 przepisanych w Anglii lekarstw 30% stanowiło placebo w tym sensie, że specyfiki te nie miały żadnego szczególnego wpływu na fizjologię zaburzeń, z powodu których je przepisywano. Rozumiemy teraz, dlaczego każdy lek zmieniający któryś z aspektów sensoryczno-percepcyjnej lub fizjologicznej reaktywności ciała na dowolnym poziomie może przerwać
zależne od stanu kodowanie symptomów (jest ono bardziej lub mniej kruche) i w ten sposób wywoływać wprawdzie “niespecyficzny", ale zupełnie realny skutek leczniczy, który nazywamy efektem placebo.
Skupmy się zatem na dokładnych badaniach powiązań między symptomami psychosomatycznymi, uczeniem się zależnym od stanu i hipnoterapią – porównajmy pionierskie prace Selyego i Ericksona.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz